COC là gì trong vận tải container? Phân biệt COC với SOC?

Nếu bạn đang tìm hiểu về vận tải container, có lẽ bạn sẽ bắt gặp thuật ngữ “COC” khá thường xuyên.

Vậy COC là gì trong vận tải container và có khác gì với SOC? Đây là những khái niệm quan trọng, ảnh hưởng đến chi phí vận chuyển và cách thức khai thác container trong chuỗi logistics.

Trong bài viết này, tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm COC, phân biệt nó với SOC, cũng như khi nào bạn nên lựa chọn hình thức này để tối ưu vận chuyển.

Trước hết là khái niệm về thuật ngữ...

COC là gì?

Để hiểu rõ hơn, tôi sẽ nêu luôn 1 thuật ngữ khác có liên quan mật thiết: SOC.

SOC (Shipper-Owned Container): Là container thuộc sở hữu của người gửi hàng (shipper) hoặc công ty logistics. Chủ hàng có thể tự cung cấp container và chỉ thuê chỗ trên tàu để vận chuyển.

Như vậy, nếu bạn đọc kỹ 2 khái niệm trên, thì sẽ thấy sự khác biệt cơ bản giữa COC và SOC nằm ở quyền sở hữu container và cách quản lý trong hành trình vận chuyển:

• Với COC, chủ hàng không cần lo lắng về việc tìm kiếm, bảo dưỡng hay sửa chữa container. Hãng tàu cung cấp container tiêu chuẩn và chịu trách nhiệm khi có vấn đề phát sinh.
• Với SOC, chủ hàng có sự chủ động cao hơn, đặc biệt là khi giao nhận tại những cảng ít container trống, hoặc khi muốn kiểm soát tốt hơn về điều kiện container cho hàng hóa đặc biệt.

Một điểm quan trọng nữa là với COC, thời gian lưu container tại cảng và địa điểm nhận hàng thường bị giới hạn. Hãng tàu áp dụng phí lưu bãi (demurrage) và phí lưu container (detention), nếu container không được trả về trong thời gian quy định. Ngược lại, SOC giúp chủ hàng linh hoạt hơn trong việc sử dụng container mà không bị ràng buộc các loại phí này.

Hãy tưởng tượng bạn là một công ty xuất khẩu nông sản đi từ châu Phi. Nếu sử dụng vỏ COC từ hãng tàu, bạn không cần lo vấn đề container có đạt chuẩn hay không, vì hãng tàu đã lo hết. Nhưng bù lại, nếu việc dỡ hàng tại kho chậm trễ, bạn có thể bị tính thêm phí lưu container. Trường hợp ngược lại, nếu bạn sở hữu container của riêng mình (SOC), bạn sẽ không bị loại phí này, nhưng đổi lại, bạn phải tự chịu trách nhiệm nhiều hơn về khai thác và quản lý container. Khó khăn nhất là nghiệp vụ "repositioning" điều chuyển vỏ: làm thế nào đưa vỏ cont SOC trong ví dụ này trở lại Việt Nam hoặc đóng chuyến hàng tiếp theo khi đã dỡ xong hàng ở châu Phi.

Vậy nên chọn COC hay SOC?

Câu trả lời còn tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể của bạn. Tôi sẽ phân tích kỹ hơn trong các phần tiếp theo.

Lợi ích của COC trong vận tải container

Nhắc đến COC container, nhiều người sẽ thắc mắc: "Tại sao phải dùng container của hãng tàu trong khi có thể tự dùng container riêng?" Câu trả lời nằm ở những lợi ích đáng kể mà COC mang lại, đặc biệt trong các tuyến vận tải quốc tế.

Dưới đây là một số lợi ích quan trọng của COC trong vận tải container mà các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cần cân nhắc.

1. Không phải lo chi phí repositioning

Bạn từng nghe đến vấn đề repositioning container chưa? Đây là chi phí phát sinh khi container rỗng cần được vận chuyển đến một vị trí khác để tái sử dụng. Với SOC (Shipper Owned Container) – tức container do chủ hàng sở hữu – bạn có thể phải tự chịu chi phí này nếu container của bạn không có chuyến hàng quay đầu phù hợp.

Ngược lại, với COC, hãng tàu sẽ chịu trách nhiệm cân đối luồng container của họ trên toàn cầu. Bạn đơn giản chỉ cần thuê container từ họ và trả lại tại cảng đến mà không phải bận tâm về việc đưa container rỗng về. Điều này giảm thiểu rủi ro tài chính đáng kể.

2. Có sẵn số lượng container dồi dào & linh hoạt

Nếu bạn thường xuyên xuất hàng với số lượng lớn, khả năng tiếp cận đủ lượng container rỗng là yếu tố sống còn. Một trong những lợi ích lớn nhất của COC là các hãng tàu sở hữu hệ thống container phong phú, phân bổ tại nhiều quốc gia và cảng biển.

Bạn không phải lo lắng quá nhiều về việc thiếu container vào mùa cao điểm hay tình trạng container bị mắc kẹt ở những khu vực không có nhu cầu xuất hàng. Hãng tàu thường có kế hoạch điều động để đảm bảo cung cấp đủ container cho khách hàng, tốt hơn so với các chủ hàng tự điều phối vỏ SOC.

3. Giảm rủi ro về bảo trì và chất lượng container

Với SOC, doanh nghiệp phải tự chịu trách nhiệm bảo trì, kiểm tra chất lượng vỏ và kết cấu của container. Nếu container bị hỏng trong quá trình vận chuyển và không đạt tiêu chuẩn của các cảng hoặc hãng tàu, rất có thể bạn sẽ phải sửa chữa hoặc thậm chí thay thế hoàn toàn.

COC giúp loại bỏ nỗi lo này. Các container của hãng tàu luôn được kiểm định định kỳ, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như ISO và CSC (Container Safety Convention). Bạn chỉ cần tập trung vào hàng hóa của mình mà không phải đau đầu về các vấn đề kỹ thuật của container.

4. Đơn giản hóa quy trình thủ tục

Nếu bạn chọn sử dụng SOC, bạn có thể cần chuẩn bị thêm một số giấy tờ, chẳng hạn như chứng nhận đủ điều kiện vận chuyển của container hoặc thậm chí phải làm các thủ tục hải quan riêng cho vỏ container tại một số quốc gia.

Ngược lại, với COC, mọi thủ tục này đều do hãng tàu quản lý. Điều này giúp tiết kiệm tối đa thời gian và công sức, đặc biệt khi vận chuyển qua các quốc gia có yêu cầu nghiêm ngặt về container nhập cảnh.

Nhờ những lợi ích trên, COC là lựa chọn cực kỳ hữu ích đối với các doanh nghiệp cần sự linh hoạt, an toàn và hiệu quả trong vận tải container. Tuy nhiên, có phải lúc nào cũng nên sử dụng COC không? Phần tiếp theo sẽ giúp bạn xác định khi nào nên chọn COC hay SOC.

Khi nào nên sử dụng COC?

Vậy, trong tình huống nào doanh nghiệp nên sử dụng COC thay vì SOC? Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuyến vận chuyển, chi phí, mức độ linh hoạt và yêu cầu đặc thù của lô hàng.

1. Khi doanh nghiệp muốn tối ưu chi phí vận chuyển

Một trong những lợi ích lớn nhất của COC là giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí. Vì container này thuộc sở hữu của hãng tàu, doanh nghiệp không cần lo lắng về khoản đầu tư mua container hoặc chi phí bảo trì. Đặc biệt, với các tuyến vận tải phổ biến, mức cước phí COC có thể thấp hơn nhiều so với việc sử dụng SOC, nhờ lợi thế quy mô của hãng tàu.

Nếu doanh nghiệp cần xuất nhập khẩu hàng hóa với tần suất thấp hoặc muốn tối ưu hóa dòng tiền, COC sẽ là lựa chọn hợp lý.

2. Khi tuyến vận chuyển có nhiều lựa chọn hãng tàu

COC đặc biệt phù hợp với những tuyến vận tải có nhiều hãng tàu khai thác. Vì sao ư? Khi có nhiều hãng cung cấp COC, doanh nghiệp có thể so sánh giá cước, lựa chọn phương án tối ưu nhất mà không phải lo về việc điều chuyển container rỗng (repositioning) như với SOC.

Ngoài ra, nếu tuyến đường vận tải có lưu lượng lớn, sử dụng COC giúp hạn chế rủi ro thiếu container, giảm thiểu tình trạng chậm trễ trong vận chuyển.

3. Khi ưu tiên sự đơn giản trong thủ tục

Sử dụng COC đồng nghĩa với việc doanh nghiệp không cần quan tâm đến quy trình thuê hoặc quản lý container riêng. Tất cả các thủ tục liên quan như bảo trì, vận chuyển container rỗng, trả container đều do hãng tàu chịu trách nhiệm. Điều này giúp giảm khối lượng công việc cho bộ phận logistics của công ty và tránh các vấn đề phát sinh như phí lưu container (demurrage), phí lưu bãi (detention).

4. Khi vận chuyển hàng hóa có quy chuẩn thông thường

COC là lựa chọn lý tưởng cho hàng hóa tiêu chuẩn, không yêu cầu container có thiết kế riêng biệt. Ví dụ, hàng khô đóng trong container 20 feet hoặc 40 feet thông thường dễ dàng sử dụng COC mà không gặp vấn đề gì.

Ngược lại, nếu hàng hóa có yêu cầu đặc biệt về loại container như container lạnh, container chuyên dụng (Flat-rack, Tank), hoặc doanh nghiệp cần kiểm soát chất lượng container chặt chẽ, thì SOC có thể là phương án phù hợp hơn.

Nói một cách đơn giản, nếu doanh nghiệp muốn vận chuyển hàng hóa một cách linh hoạt, tiết kiệm chi phí và giảm thiểu các thủ tục liên quan đến container, COC là lựa chọn hợp lý. Nhưng nếu cần sự chủ động cao hơn trong việc kiểm soát container, thì SOC vẫn đáng để cân nhắc!

Lời kết

Qua bài viết, bạn đã hiểu rõ COC là gì và sự khác biệt giữa COC và SOC trong vận tải container. COC (Carrier-Owned Container) là loại container do hãng tàu sở hữu và quản lý, trong khi SOC (Shipper-Owned Container) thuộc về người gửi hàng. Mỗi loại container đều có ưu điểm riêng, tùy thuộc vào nhu cầu vận chuyển và chiến lược logistics của doanh nghiệp.

COC mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt là trong việc đảm bảo tính sẵn có của container, giảm rủi ro lưu container rỗng và đơn giản hóa thủ tục vận chuyển. Tuy nhiên, có những tình huống mà SOC sẽ là lựa chọn kinh tế hơn, chẳng hạn khi vận chuyển đến các khu vực khó điều phối container rỗng hoặc khi doanh nghiệp cần kiểm soát chặt chẽ hơn về chi phí.

Vậy khi nào nên sử dụng COC? Điều này phụ thuộc vào yếu tố như tần suất vận chuyển, tuyến đường và mức độ linh hoạt mong muốn. Đối với những tuyến có lượng hàng ổn định và cần tối ưu hóa quản lý container, COC thường là giải pháp tối ưu. Hy vọng sau bài viết này, bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi COC là gì trong vận tải container và có thể lựa chọn phương án phù hợp nhất cho chiến lược logistics của mình.