DIM là gì trong xuất nhập khẩu & vai trò trong logistics

DIM là gì trong xuất nhập khẩu? Nếu bạn mới tìm hiểu về logistics, có thể bạn đã nghe đến thuật ngữ này khi làm việc với các đơn vị vận chuyển, nhất là đường hàng không hoặc đóng ghép hàng lẻ trong container.

Thực chất, "DIM" không chỉ là một con số đơn thuần mà nó ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vận chuyển của doanh nghiệp. Vậy DIM có nghĩa là gì, và tại sao nó quan trọng trong xuất nhập khẩu như vậy?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào khái niệm và vai trò của DIM trong quy trình vận chuyển hàng hóa và cách tính DIM sao cho chính xác. Hãy cùng khám phá nhé!

Khái niệm DIM trong xuất nhập khẩu

DIM là viết tắt của "Dimensional Weight", hay còn gọi là "trọng lượng thể tích" trong xuất nhập khẩu. Trong vận chuyển hàng hóa, nhất là vận chuyển đường hàng không và chuyển phát nhanh, các hãng vận chuyển không chỉ tính cước dựa trên trọng lượng thực tế (Actual Weight) mà còn dựa vào trọng lượng thể tích (Dimensional Weight).

Điều này có nghĩa là ngay cả khi kiện hàng của bạn có trọng lượng nhẹ nhưng nếu có kích thước lớn, thì cước phí vận chuyển vẫn có thể bị tính cao hơn, do chiếm nhiều không gian hơn.

Vì sao phải sử dụng Dimensional Weight?

Nếu tính cước hoàn toàn dựa trên trọng lượng thực tế, các hãng vận chuyển có thể bị lỗ khi vận chuyển những mặt hàng có trọng lượng nhẹ nhưng cồng kềnh.

Hãy tưởng tượng thế này: một chiếc hộp xốp cực kỳ nhẹ nhưng lại chiếm diện tích khá nhiều trên máy bay. Nếu chỉ tính cước dựa trên trọng lượng thực, hãng vận chuyển sẽ bị thiệt vì không thể chất thêm hàng nặng hơn vào không gian còn lại.

Vì vậy, các hãng vận chuyển sử dụng công thức tính trọng lượng thể tích (DIM) và so sánh nó với trọng lượng thực tế để xác định mức cước hợp lý nhất. Họ sẽ lấy giá trị nào lớn hơn để tính cước, gọi là nguyên tắc Chargeable Weight (trọng lượng tính phí).

DIM áp dụng trong những trường hợp nào?

• Vận chuyển hàng không (Air Freight): Đây là lĩnh vực áp dụng DIM phổ biến nhất. Các tàu bay có không gian chứa hàng khá hạn chế, nên cần phải tối ưu từng mét khối chứa hàng khi tính cước vận chuyển.
• Chuyển phát nhanh (Express Shipping): Các dịch vụ như DHL, FedEx, UPS đều áp dụng trọng lượng thể tích khi tính cước vận chuyển quốc tế.
• Hàng container (LCL – Less than Container Load): Trong những trường hợp lô hàng không đủ để đóng nguyên container (FCL), mà phải đóng ghép nhiều lô hàng nhỏ vào chung container (LCL), những lô hàng nhẹ sẽ được tính cước theo thể tích lô hàng thay vì trọng lượng thực tế.

Vậy làm thế nào để tính trọng lượng thể tích DIM? Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu công thức tính tính và những lưu ý quan trọng khi áp dụng.

Vai trò của DIM trong quy trình vận chuyển hàng hóa

Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao một kiện hàng nhẹ như bông gòn lại có cước phí cao hơn một kiện hàng nhỏ nhưng nặng chưa? Chính sự khác biệt này xuất phát từ cách các đơn vị vận chuyển sử dụng trọng lượng thể tích để tối ưu không gian trên máy bay, container hoặc xe tải.

Vì sao cần tính DIM?

Các hãng vận chuyển, đặc biệt là các công ty logistics đường hàng không như DHL, FedEx, UPS, và các hãng tàu biển, đều phải tối ưu hóa không gian chứa hàng. Nếu chỉ dựa vào cân nặng thực tế, một kiện hàng nhẹ nhưng cồng kềnh có thể chiếm nhiều diện tích, làm giảm số lượng hàng có thể vận chuyển trên cùng một chuyến. Do đó, việc sử dụng trọng lượng thể tích (DIM weight) giúp cân bằng giữa kích thước và khối lượng hàng hóa để đảm bảo mức cước công bằng cho tất cả các loại hàng.

Nói cách khác, DIM giúp đơn vị vận chuyển tối ưu hóa không gian chứa hàng và tối đa hóa doanh thu dựa trên cả trọng lượng thực tế và thể tích chiếm dụng.

DIM ảnh hưởng thế nào đến chi phí vận chuyển?

Trong thực tế, hãng vận chuyển sẽ so sánh giữa trọng lượng thực tế (actual weight) và trọng lượng thể tích (DIM weight), sau đó áp dụng mức cước theo giá trị nào lớn hơn. Điều này có nghĩa là:

• Nếu kiện hàng nhỏ nhưng rất nặng → Cước phí được tính theo trọng lượng thực tế.
• Nếu kiện hàng nhẹ nhưng cồng kềnh → Cước phí sẽ tính theo trọng lượng thể tích.

Ví dụ: Một kiện hàng chứa bông gòn có trọng lượng thực tế chỉ 10kg nhưng kích thước lại rất lớn, chiếm không gian tương đương một kiện hàng 30kg. Trong trường hợp này, hãng vận chuyển sẽ áp dụng mức tính cước theo trọng lượng thể tích (30kg) thay vì trọng lượng thực tế (10kg).

Đây chính là lý do tại sao nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đặc biệt là những bên thường xuyên gửi hàng bằng đường hàng không hoặc dịch vụ chuyển phát nhanh, cần đặc biệt quan tâm đến DIM khi tính toán chi phí vận chuyển.

Khi nào cần đặc biệt lưu ý về DIM?

• Vận chuyển hàng không: Đối với dịch vụ hàng không, DIM ảnh hưởng rất lớn vì không gian trên máy bay là có hạn.
• Chuyển phát nhanh quốc tế: Các đơn vị như DHL, FedEx tính cước theo DIM trong hầu hết các trường hợp.
• Hàng hóa có kích thước lớn nhưng nhẹ: Nếu bạn đang xuất khẩu mặt hàng như quần áo, gấu bông, vật dụng nội thất bằng nhựa rỗng…, hãy kiểm tra kỹ về DIM trước khi báo giá cho khách hàng.

Hiểu rõ về DIM và cách áp dụng trong vận chuyển sẽ giúp bạn tối ưu chi phí logistics, tránh những bất ngờ về cước phí và đưa ra lựa chọn vận tải hợp lý hơn cho doanh nghiệp mình.

Cách tính DIM và những lưu ý khi áp dụng

Vậy, DIM trong xuất nhập khẩu được tính như thế nào? Đây là câu hỏi mà rất nhiều chủ hàng, đặc biệt là những người mới làm trong ngành logistics, thường thắc mắc. Việc hiểu đúng cách tính số đo DIM vừa giúp tối ưu chi phí, vừa tránh những trường hợp phát sinh ngoài ý muốn khi vận chuyển hàng hóa.

Công thức tính DIM trong vận chuyển hàng hóa

Trọng lượng thể tích được tính dựa theo công thức tiêu chuẩn của từng phương thức vận tải:

• Vận chuyển hàng không: 
  Trọng lượng thể tích (kg) = (Dài x Rộng x Cao) / 6000. Trong đó, đơn vị đo kích thước thường tính bằng centimet (cm). Mẫu số 6000 là hệ số quy đổi do các hãng hàng không quy định. Với hàng chuyển phát nhanh, hệ số này có thể thấp hơn.
• Vận chuyển đường biển (LCL – hàng lẻ container): Trọng lượng thể tích (kg) = (Dài x Rộng x Cao) / 1000
  Với hàng biển, hệ số quy đổi là 1000, và đơn vị kích thước cũng thường được tính bằng centimet.
• Vận tải nội địa bằng đường bộ hoặc đường sắt (ít sử dụng): Hệ số quy đổi có thể dao động tùy từng nhà vận tải, thường là 3000 – 4000 (tức trọng lượng thể tích sẽ cao hơn so với hàng không, nhưng thấp hơn so với hàng biển).

Sau khi tính ra trọng lượng thể tích (DIM weight), hãng vận chuyển sẽ so sánh với trọng lượng thực tế (gross weight) của lô hàng và lấy giá cước theo trị số lớn hơn.

Ví dụ thực tế về cách tính DIM

Giả sử, bạn cần vận chuyển một kiện hàng có kích thước 100 cm x 50 cm x 40 cm, trọng lượng thực tế là 20 kg. Áp dụng công thức tính DIM cho hàng không:

DIM = (100 x 50 x 40) / 6000 = 33,33 kg

Mặc dù trọng lượng thực tế chỉ 20 kg, nhưng trọng lượng tính cước sẽ là 33,33 kg, vì hãng hàng không sẽ lấy giá cước dựa trên giá trị lớn hơn. Điều này có nghĩa là bạn sẽ phải trả phí vận chuyển theo mức 33,33 kg, chứ không phải 20 kg.

Những lưu ý quan trọng khi áp dụng DIM

1.     Nắm rõ quy định của từng hãng vận chuyển
Mỗi hãng có thể áp dụng hệ số quy đổi khác nhau. Đặc biệt với hàng không, hệ số 6000 mang tính phổ biến, nhưng một số hãng có thể sử dụng hệ số khác, chẳng hạn 5000. Trước khi gửi hàng, bạn nên kiểm tra với đơn vị vận chuyển để tránh sai sót.

2.     Tối ưu kích thước đóng gói để giảm chi phí
Trong nhiều trường hợp, kiện hàng có thể được đóng gói lại một cách hiệu quả hơn để giảm tổng thể tích. Việc sử dụng vật liệu đóng gói phù hợp, loại bỏ khoảng trống không cần thiết giúp giảm trọng lượng thể tích đáng kể.

3.     Lưu ý với hàng nhẹ nhưng cồng kềnh (Volumetric Cargo)
Nếu bạn vận chuyển hàng hóa có trọng lượng nhẹ nhưng kích thước lớn (chẳng hạn túi khí đóng gói, bông gòn, xốp...), thì trọng lượng thể tích có thể cao hơn rất nhiều so với trọng lượng thực. Điều này làm chi phí vận chuyển đội lên đáng kể.

4.     So sánh giữa các phương thức vận chuyển
Nếu trọng lượng thể tích quá lớn so với trọng lượng thực tế, bạn có thể cân nhắc lựa chọn phương thức vận chuyển kinh tế hơn. Ví dụ, với hàng hóa cồng kềnh nhưng không quá gấp gáp, vận chuyển bằng đường biển thay vì hàng không có thể tiết kiệm đáng kể chi phí.

Nắm vững cách tính DIM và các lưu ý trên sẽ giúp bạn quản lý chi phí vận chuyển tốt hơn, tránh những tình huống phát sinh cước bất ngờ.

Lời kết

Như vậy, DIM trong xuất nhập khẩu là yếu tố quan trọng giúp xác định chi phí vận chuyển hàng hóa, đặc biệt với các lô hàng có trọng lượng nhẹ nhưng chiếm nhiều diện tích. Hiểu rõ về DIM giúp doanh nghiệp tính toán chi phí một cách chính xác, tránh các khoản phí phát sinh không mong muốn.

Khi áp dụng DIM vào thực tế, doanh nghiệp cần nắm vững cách tính, cũng như các quy định của từng hãng vận chuyển để tối ưu chi phí logistics. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ DIM là gì trong xuất nhập khẩu và áp dụng hiệu quả vào hoạt động kinh doanh.