Khu phi thuế quan là gì, có vai trò gì?

Trong lĩnh vực Thương mại Quốc tế, khái niệm “thuế quan” được sử dụng khá nhiều, nhất là khi Việt Nam đã chính thức tham gia vào WTO và nhiều Hiệp định thương mại.

Vậy khu phi thuế quan là gì, có vai trò thế nào, danh sách các khu vực khu phi thuế quan tại Việt Nam cùng mặt ưu nhược điểm ra sao…? 

Hãy cùng tìm hiểu những nội dung đó trong phần tiếp theo.

Khu phi thuế quan là gì?

Khu phi thuế quan

Khu vực này đảm bảo cho các hoạt động kiểm tra, giám sát các quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa các khu vực phi thuế quan bên ngoài. 

Khu phi thuế quan trong tiếng anh được gọi là Non-tariff zones.

Về mặt quy định, Luật thuế XNK 2016 định nghĩa như sau: 

“Khu phi thuế quan là khu vực kinh tế nằm trong lãnh thổ Việt Nam, được thành lập theo quy định của pháp luật, có ranh giới địa lý xác định, ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm Điều kiện cho hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan của cơ quan hải quan và các cơ quan có liên quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và phương tiện, hành khách xuất cảnh, nhập cảnh; quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu phi thuế quan với bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu.”

Cụ thể, hoạt động trong khu phi thuế quan bao gồm các hoạt động thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ cùng các hoạt động khác được quy định tại Luật Thương mại. Các hoạt động được quy định trên phải tuân thủ quy định của pháp luật có liên quan của Việt Nam quy định về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện.

Các đối tượng hoạt động trong khu vực Khu phi thuế quan bao gồm:

• Thương nhân Việt Nam
• Chi nhánh, văn phòng đại diện của Thương nhân Việt Nam
• Chi nhánh, văn phòng đại diện của Thương nhân nước ngoài tại Việt Nam
• Nhà đầu tư theo quy định của Pháp luật 

Các khu phi thuế quan tại Việt Nam

Danh sách các Khu phi thuế quan tại Việt Nam được nêu trong văn bản hợp nhất 16/VBHN–BTC và Quyết định 100/2009/QĐ–TTg của thủ tướng Chính phủ. Cụ thể:

Khu phi thuế quan bao gồm:

• Khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất, kho bảo thuế, khu bảo thuế, kho ngoại quan, khu kinh tế thương mại đặc biệt, khu thương mại – công nghiệp.
• Các khu vực kinh tế khác được thành lập và được hưởng ưu đãi về thuế như khu phi thuế quan theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Khu phi thuế quan thuộc Khu kinh tế, Khu kinh tế cửa khẩu bao gồm:

• Khu bảo thuế, khu kinh tế thương mại đặc biệt, khu thương mại công nghiệp, khu thương mại tự do.
• Các khu có tên gọi khác được thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, có quan hệ mua bán trao đổi hàng hóa giữa khu này với bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu.

Khác nhau giữa Khu phi thuế quan và khu công nghiệp, kho ngoại quan…?

Những thuật ngữ trên nghe có gì đó giống nhau, nhưng thực ra chúng khác nhau nhiều. Dưới đây chúng tôi nêu lại 2 khái niệm:

• Khu chế xuất là khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, thực hiện dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu và hoạt động xuất khẩu.
• Kho ngoại quan là khu vực kho lưu trữ, bảo quản các loại hàng hóa từ Việt Nam đã làm thủ tục thông quan và đang chờ để xuất khẩu, hoặc hàng hóa từ nước ngoài đưa vào kho chờ làm thủ tục nhập khẩu hoặc chờ xuất khẩu đi nước khác.

Như vậy về thực chất, khu phi thuế quan có nhiều loại, trong đó có khu công nghiệp, và kho ngoại quan.

Nói cách khác, khu công nghiệp và kho ngoại quan đều là 1 loại của khu phi thuế quan, bên cạnh những loại khác mà chúng tôi vừa nêu ở trên.

Ưu nhược điểm của khu phi thuế quan

Ưu điểm của khu phi thuế quan

• Tạo nhiều thuận lợi cho việc sản xuất kinh doanh thương mại trao đổi sản phẩm & hàng hóa tại khu kinh tế tài chính cửa khẩu. Khu phi thuế quan hoàn toàn có thể Giao hàng cho những cá nhân trẻ cũng như doanh nghiệp nhỏ, vừa và lớn có thời cơ tiếp xúc và thương lượng với nhau trên những cửa khẩu khác nhau. Là cầu nối cho sự giao lưu và hội nhập loại sản phẩm sản phẩm & hàng hóa với thị trường quốc tế trong và ngoài nước.
• Tạo nên những ưu đãi về thuế thu nhập cho doanh nghiệp. Trong khu vực phi thuế quan doanh nghiệp có thể được hưởng rất nhiều ưu đãi. Cụ thể, doanh nghiệp khi xuất khẩu hàng hóa đi nước ngoài được miễn giảm thuế, không phải chịu bất kỳ một loại thuế thu nhập cá nhân hay thuế giá trị gia tăng nào. Đồng thời doanh nghiệp cũng có thể đưa sản phẩm đó xuất khẩu ra nước ngoài hoặc các nhà đầu tư nước ngoài cũng có thể vào Việt Nam để cung cấp mặt hàng theo yêu cầu.
• Góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, đào tạo kiến thức và kỹ năng cho người lao động ngày càng nâng cao kinh nghiệm tay nghề tốt hơn.

Nhược điểm của khu phi thuế quan

• Khâu quản lý về con người, cũng như hàng hóa còn nhiều bất cập, và bị lợi dụng để đưa người, hàng hóa không đạt chuẩn vào nước ta.
• Chế độ đãi ngộ ưu tiên trong khu phi thuế quan ít nhiều làm ảnh hưởng đến thị trường trong nước, nếu việc quản lý không được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. Khi đó, những sản phẩm nước ngoài du nhập vào qua khu phi thuế quan có giá rẻ hơn, cạnh tranh không lành mạnh với thị trường trong nước. 

Trên đây là phần giải thích khu phi thuế quan là gì, và những nội dung liên quan đến chủ đề đó. Nếu bạn có ý kiến đóng góp hãy liên hệ với chúng tôi để được biết thêm chi tiết.